Prasówka dyplomatyczna 15-21.08.2022

IRAN
Po miesiącach negocjacji, które kilkakrotnie zatrzymywały się w martwym punkcie, wydaje się, że europejska propozycja przywrócenia porozumienia nuklearnego z 2015 r. między krajami zachodnimi a Iranem ma szansę znowu wejść w życie. Źródła ujawniają szczegóły proponowanego porozumienia i wskazują, że istnieje w najbliższym czasie może dojść do finalnego porozumienia pomiędzy wszystkimi stronami. Urzędnicy w Teheranie i Waszyngtonie, z których ten ostatni jednostronnie zrezygnował z umowy w 2018 r., oprócz innych sygnatariuszy – do których należą Chiny, Rosja, Francja, Niemcy i Wielka Brytania – wyrazili ostrożny optymizm, że Wspólny Kompleksowy Plan Działania (JCPOA) można wkrótce przywrócić. Jeśli dojdzie do porozumienia, oczekuje się, że Iran znacznie ograniczy swoje plany nuklearne, w zamian za co zniesione zostaną wcześniejsze blokady i ograniczenia. Nałożone sankcje znacząco zaszkodziły irańskiej gospodarce, więc wielu Irańczyków ma nadzieję na to, że jeśli zostaną ostatecznie zniesione, perspektywy gospodarcze kraju zdecydowanie się poprawią. Po wstępnym podpisaniu umowy nuklearnej w 2015 roku pojawiła się nadzieja, że Iran zostanie zintegrowany z globalną gospodarką, co jednak nigdy nie nadeszło. Fakt, że tak się nie stało wpłynął na to, że obecnie wielu Irańczyków nie spodziewa się znaczących zmian.

CHINY, ROSJA
W zeszłym miesiącu Moskwa ogłosiła plany przeprowadzenia ćwiczeń „Wostok” (Wschód), które miały trwać od 30 sierpnia do 5 września. Program ten nie uległ zmianie nawet pomimo tego, że Rosja wciąż prowadzi kosztowną wojnę na Ukrainie. Chińskie ministerstwo obrony poinformowało w środę, tj. 17 sierpnia, że ich wojska pojadą do Rosji, aby wziąć udział we wspólnych ćwiczeniach wojskowych, przy czym udział ich państwa we wspólnych ćwiczeniach był „niezwiązany z obecną sytuacją międzynarodową i regionalną”. Oprócz Chin w programie przewidziano także uczestnictwo Białorusi, Indii, Mongolii, Tadżykistanu oraz kilku innych państw. Za rządów chińskiego prezydenta Xi Jinpinga i jego rosyjskiego odpowiednika Władimira Putina, Pekin i Moskwa coraz bardziej się do siebie zbliżały. Krótko przed rosyjską inwazją na Ukrainę 24 lutego Pekin i Moskwa ogłosiły partnerstwo „bez ograniczeń”. Niemniej jednak amerykańscy urzędnicy twierdzą, że Chiny nie zignorowały sankcji nałożonych przez USA na Rosję ani też nie dostarczały jej sprzętu wojskowego.

ROSJA, UKRAINA
Od samego początku wojny na Ukrainie wybuch walk wokół kontrolowanej przez Rosję elektrowni jądrowej wywołał widmo katastrofy gorszej niż w Czarnobylu. Ta sytuacja zaniepokoiła nie tylko Ukrainę i jej najbliższe sąsiedztwo, ale cały świat. W tym konkretnym przypadku Europa czuje się szczególnie zagrożona. Finalnie, prezydent Rosji Władimir Putin zgodził się, aby zespół niezależnych inspektorów mógł podróżować przez Ukrainę do okupowanej przez Moskwę elektrowni atomowej w Zaporożu. Co więcej, Kreml potwierdził, że Putin i Macron uzgodnili, że urzędnicy ze straży nuklearnej ONZ powinni przeprowadzić inspekcję „jak najszybciej”.

MALI, FRANCJA
10 czerwca 2021 r. Francja podjęła jednostronną decyzję o wycofaniu sił Barkhane z Mali, przyjmując harmonogram bez konsultacji z władzami malijskimi, z którymi była związana umowami obronnymi. Więzi między tymi państwami zaczęły się pogarszać z powodu rosnącej od grudnia ubiegłego roku obecności rosyjskich żołnierzy, instruktorów i broni w tym kraju. Trzeba też wspomnieć, że stosunki między Bamako a Paryżem osłabiły się również w wyniku przeprowadzenia dwóch przewrotów wojskowych, które miały miejsce w sierpniu 2020 r. i maju 2021 r. W odpowiedzi na francuskie posunięcie, w liście do chińskiej prezydencji Rady Bezpieczeństwa ONZ, który został wysłany 15 sierpnia bieżącego roku, minister spraw zagranicznych Mali oskarżył Francję o uzbrajanie grup dżihadystycznych i „częste naruszanie” przestrzeni powietrznej kraju.

Autor: Natalia Potera

Źródła:

CNA, China to send troops to Russia for ‚Vostok’ exercise
https://www.channelnewsasia.com/asia/china-send-troops-russia-vostok-exercise-2886046

AlJazeera, Are Iran and the West about to finally agree a nuclear deal?
https://www.aljazeera.com/news/2022/8/20/are-iran-west-about-finally-agree-nuclear-deal-explainer

AlJazeera, Putin allows UN inspectors to visit Zaporizhzhia nuclear plant
https://www.aljazeera.com/news/2022/8/19/putin-allows-inspectors-to-visit-russia-held-nuclear-plant

AfricaNews, Mali’s transitional government reacts to total withdrawl of French force
https://www.africanews.com/2022/08/20/malis-transitional-government-reacts-to-total-withdrawl-